کاشی از جمله رایج ترین و پرکاربردترین مصالحی است که به عنوان پوشش نهایی برای دیوار داخلی ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع مصالح جزء محصولات سرامیکی و سفالین است و در ابعاد مختلف برای تزئینات داخلی و خارجی ساختمان و همچنین به عنوان عایق رطوبتی استفاده میشود. از گذشته تا امروز کاشی ها نوعی دیوارپوش برای حمام، سرویس بهداشتی و آشپزخانه در نظر گرفته شده اند و در انواع گوناگون تولید میشوند. کاشی ها بر اساس استفاده یا عدم استفاده از لعاب از یکدیگر متمایز میشوند. مواد تشکیل دهنده لعاب ها اغلب شامل فلدسپات‌ها، کائولینیت، کوارتز و افزودن اکسید آهن و گچ میباشد. این متریال ها بعد از پودر شدن توسط دستگاه بر روی کاشی کشیده، سپس پخته میشوند.


لعاب کاشی
لعاب ها بر اساس نحوه تولید به سه نوع لعاب خام، لعاب فریتی و لعاب تبخیری دسته بندی میشوند.

لعاب خام
در تولید این نوع لعاب ترکیبات اصلی با آب مخلوط میشوند و با افزودن الکترولیت پودر میشوند. مهمترین الکترودهایی که در تولید لعاب مورد استفاده قرار میگیرند شامل تروکالین، تری پلی فسفات سدیم و متاسلولز کربوکسید میباشند. بعد از تعیین و تنظیم عوامل موثر در تولید لعاب از جمله دانسیته، رسیت، رئوپوکسی، دیلاتنسی و .. لعاب از دستگاه بیرون می آید و وارد حوضچه ها میشود. سپس بعد از ۴۸ ساعت حضور در حوضچه ها برای استفاده آماده میباشد.

لعاب فریتی
به لعاب هایی که قبل از پوشش کاشی فرآوری میشوند، لعاب فرآوری شده می گویند. برای تولید این نوع لعاب مواد اولیه خرد شده و وارد کوره ذوب میشوند. این مذاب ایجاد شده از کوره وارد حوضچه آب میگردد و دمای آن کاهش می یابد. به منظور تهیه دوغاب لعاب از فریت اولیه، فریت ها با درصدی کائولن و الکترولیت داخل آسیاب ریخته میشوند. بقیه مراحل نیز مشابه تولید لعاب خام میباشد.

لعاب تبخیری
برای تولید این لعاب، لعاب در کوره تبخیر میشود و بعد از رسیدن به حالت اشباع بر روی سطح رسوب میکند. این نوع لعاب برخلاف سایر لعاب ها به صورت دوغاب بر روی سطح ریخته نمیشوند بلکه قبل از پخت بر روی کاشی لایه نشانی میشود. لعاب تبخیری مقاومت بسیاری در برابر عوامل محیطی و مواد شیمیایی دارد.

بدنه کاشی
بدنه کاشی همان اسکلت کاشی است و قسمت اصلی آن محسوب میشود. بدنه کاشی ها به چهار نوع زیر تقسیم میشوند:

بدنه ماژولیکا
جنس این نوع بدنه از خاک رس آهکی و غیر آهکی است که علاوه بر آنها از ضایعات بنتونیت، بنتونیت ۸ الی ۱۲ درصد، سیلیس، آهک و دولومیت نیز ممکن است استفاده شود. رنگ این بدنه صورتی تا قهوه ای مایل به قرمز است.

بدنه کاتوفورد
مصرف آهک در این نوع بدنه نسبت به بدنه ماژولیکا کمتر است و به همین دلیل دارای تخلخل کمتر اما استحکام بالاتر میباشد. موادی که در تهیه این بدنه مورد استفاده قرار میگیرند شامل خاک رس آهکی و غیر آهکی و ضایعات بدنه های آماده شده برای پخت میباشند.

بدنه ارتن ور پخت سفید
این بدنه ها در انواع آهکی، فلدسپاتی آهکی و فلدسپاتی سیلیسی تولید میشوند و در مقایسه با سایر بدنه ها دارای مزایای زیر هستند:

-رنگ این نوع بدنه سفید است و بعد از پخت میتوان از لعاب ترانسپرنت یا لعاب بی رنگ برای آن استفاده نمود.

-استفاده از لعاب ترانسپرنت در این بدنه امکان چاپ زیر لعابی را فراهم میکند.

بدنه مونوپروزا
مونوپروزا از نوع بدنه تک پخت است که بعد از پرس سریعاً به خشک کن منتقل میشود. کوره های رولری که برای پخت این بدنه استفاده میشوند ممکن است دو طبقه یا یک طبقه باشند. اگر پخت در دو طبقه صورت گیرد مقدار تولید بدنه دو برابر خواهد شد اما اگر بدنه ها در رولرهای یک طبقه ای پخته شوند رنگ لعاب و ابعاد آن زودتر شکل میگیرد. انواع بدنه های مونوپروزا شامل موارد زیر میباشند:

-بدنه‌ مونوپروزای سفید

رنگ این نوع بدنه سفید تا زرد است و مواد تشکیل دهنده آن چند نوع خاک رس سفید پخت میباشد.

 -بدنه‌ مونوپروزای قرمز

در تولید بدنه های قرمز از خاک رس‌ غیر آهکی با آهن بالا استفاده میشود البته میتوان برای تنظیم خواص بدنه از متریال هایی نظیر فلدسپات، سیلیس، ماسه سیلیس و ماسه فلدسپات استفاده نمود.

تفاوت کاشی و سرامیک
در عصر حاضر کارخانه های بسیاری برای تولید کاشی و سرامیک در کشور ساخته شده اند و این صنعت را با تحول بزرگی روبه رو نموده اند. با پیشرفت تکنولوژی و اعمال ایده های خلاقانه امروزه کاشی و سرامیک در طرح ها، رنگ ها و ابعاد مختلف تولید میشوند و بنا بر سلیقه برای انواع دکوراسیون مورد استفاده قرار میگیرند. وقتی صحبت از کاشی و سرامیک میشود اکثر ما تمایل داریم تفاوت این دو مصالح کاربردی را بدانیم. اگر بخواهیم به تفاوت های بین کاشی و سرامیک اشاره کنیم در ابتدا باید ساختار آنها را مد نظر قرار گیریم. کاشی از دو قسمت قطعه سفالی و لعاب تشکیل شده است. قطعه سفالی در حکم استخوان بندی کاشی است و لعاب روکش آن محسوب میشود. اگر لعاب روی کاشی از جنس سرامیک باشد به آن کاشی سرامیکی یا سرامیک گفته میشود. تفاوت دیگر کاشی با سرامیک در میزان مقاومت آنهاست، کاشی به دلیل ظرافت و وزن سبک برای پوشش دیوار و سرامیک به دلیل وزن سنگین تر و مقاومت بالاتر به عنوان کفپوش مورد استفاده قرار میگیرد. کاشی استحکام بالایی در برابر تغییرات دمایی و فشار ندارد، به همین دلیل از آن در محیط های بسته و دیوارهای خشک استفاده میشود. در مقابل مقاومت سرامیک در برابر گرما، سرما و فشار بالاتر از کاشی است اما تنها سرامیک های پرسلان قابل استفاده در محیط های باز هستند. کاشی ها آب را بیشتر از سرامیک جذب میکنند، به همین دلیل از آنها به عنوان دیوارپوش استفاده میشود اما سرامیک هم به عنوان دیوارپوش و هم کفپوش کاربرد دارند.

از جمله ویژگی های کاشی میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
کاشی ها قابل شستشو هستند، بنابراین از نظر بهداشتی کاملاً ایده آل میباشند.
آنها درصد پایینی از آب را به خود جذب میکنند و برای مکان های مرطوب مناسب میباشند.
دوام و طول عمر کاشی ها بالا میباشد.
مقاومت این دیوارپوش در برابر نور خورشید بالا است و دچار تغییر رنگ نمیشود.
کاشی ها ضد حریق هستند.
آنها در برابر مواد شیمیایی مقاومت بالایی دارند.
از جمله معایب کاشی ها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
کاشی ها شکننده هستند و در هنگام نصب آنها بر روی دیوار باید دقت لازم صورت گیرد.
این مصالح از نظر کیفیت درجه بندی شده اند و در درجه یک، دو و سه ساخته میشوند.
قبل از نصب کاشی، لایه زیر آن باید عایق بندی شود زیرا آب میتواند از درزهای بین آن نفوذ کند.
درزهای بین قطعات کاشی را نمیتوان بعد از مدتی تمیز نمود.


نکات مهم در خرید کاشی
کاشی هایی که در بازار موجود میباشند در سه درجه ۱، ۲ و ۳ به فروش میرسند. البته درجه های ۴ و ۵ نیز در بازار یافت میشوند اما از نظر کیفیت بسیار پایین هستند. در هنگام خرید کاشی  اعم از کاشی لعاب دار و کاشی بدون لعاب مواردی مانند وجود خال، لب پریدگی، فرورفتگی، ترک های مویی، برآمدگی های سطحی، معایب زیر لعاب، سایه دار بودن و عیوب چاپی مورد بررسی قرار گیرند. کاشی ها باید بر اساس استاندارهای ملی کشور ساخته شوند و هیچ نوع ترکی در کاشی های درجه ۱، ۲ و ۳ قابل قبول نیست.

کاشی هایی که میزان جذب آب آنها از ۰/۶ کمتر است، کاشی سرامیک نامیده میشوند. مقاومت مکانیکی و شیمیایی کاشی سرامیک ها بالا است. آنها طبق روش تولید و مقدار جذب آب به انواع مختلف تقسیم میشوند. طبق استاندارد ملی کاشی سرامیک در انواع کاشی ضد اسید، کاشی موزائیکی و کاشی سرامیک تولید میشود. کاشی سرامیکی خود دارای لعاب یا بدون لعاب در انواع یک پخت یا دو پخت و برای پوشش کف یا دیوار در بازار موجود است. در خرید کاشی های سرامیکی علاوه بر طرح و رنگ باید به کارکرد آنها که بر روی برچسب روی جعبه نوشته شده توجه کرد. این کارکردها و ویژگی ها به صورت کد میباشند و بر اساس آنها میتوانید کاشی سرامیک مناسب کار خود را انتخاب نموده و در هزینه ها صرفه جویی نمائید. هنگام خرید کاشی باید برچسب های روی جعبه کاشی را به دقت بخوانید. این برچسب ها کاشی ها را در انواع زیر طبقه بندی نموده اند:

درجه
باکیفیت ترین کاشی، کاشی درجه یک است. کاشی درجه دو نسبت به کاشی درجه یک قیمت کمتری دارد. این کاشی ها برای پوشش کف مناسب هستند. اما کاشی درجه سه نسبت به درجه یک و دو استحکام کمتری دارد، به همین دلیل از آن به عنوان دیوارپوش استفاده میشود.

درجه سائیدگی
درجه سائیدگی که با علامت اختصاری  PEI درج میشود میزان مقاومت کاشی براق در برابر سایش و استحکام آن به عنوان کاشی کف را درجه بندی مینماید.  PEI بر روی جعبه کاشی های غیر براق درج نمیشود. مقاومت کاشی هایی که  PEI آنها IV است در برابر سائیدگی بسیار بالاست و در تمام مکان های مسکونی و تجاری میتوان از آنها استفاده نمود. اگر میخواهید برای منزل مسکونی خود کاشی خریداری کنید PEI آنها باید  III و IV باشد. کاشی هایی که PEI آنها بالاتر است هزینه اضافی در بر خواهند داشت.

درجه جذب آب
طبق درجه‌بندی W.A. که مربوط به درصد جذب آب است، کاشی ها  به چهار دسته تقسیم میشوند. میزان جذب آب در کاشی های غیر شیشه ای بیش از ۷ درصد وزن آنهاست که این نشان میدهد کاشی برای استفاده در محیط های مرطوب مناسب نیست. کاشی های نیمه شیشه ای نیز ۳ تا ۷ درصد و کاشی های شیشه ای فقط ۰/۵ تا ۳ درصد وزن خود آب جذب می کنند. در نهایت نیز میزان جذب آب کاشی های نفوذناپذیر، کمتر از ۰/۵ درصد وزن آنهاست.

ضریب اصطکاک
ضریب اصطکاک یا COF مقاومت کاشی را در برابر لیز خوردن مشخص میکند. برای مکان های مسکونی میزان COF بیشتر از ۰/۵ درصد و برای مکان های تجاری این میزان باید بیشتر از ۰/۶ باشد. اگر میزان COF بیشتر باشد احتمال سر خوردن روی کاشی کمتر است.

مقاومت در برابر سرما
این درجه بندی میزان تحمل کاشی را در مقابل سرمای بیرون نشان میدهد. البته اگر میخواهید از کاشی در داخل ساختمان استفاده کنید این درجه بندی ضرورتی ندارد.

چند رنگی
هنگامی که بخواهیم کاشی از تنوع رنگ برخوردار باشد از کاشی های چند رنگ استفاده میکنیم. البته باید کاشی را مناسب با مکان مورد نظر انتخاب کنیم. مثلاً استفاده از کاشی با میزان درصد جذب آب بالا در بیرون از ساختمان درست نیست.

انواع سرامیک
نمونه ای از مصالح پرکاربرد که در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد، سرامیک می باشد. در ساخت سرامیک از خاک رس استفاده می شود. سرامیک در انواع مختلف رنگ و سایز قابل خریداری می باشند. تنوع این محصول باعث شده است نیاز همگان بر اساس سلیقه های مختلف پاسخ داده شود. همان گونه که کفته شده سرامیک انواع مختلفی دارد که از جمله می توان به سرامیک پرسلان، سرامیک گرانیتی، سرامیک سه بعدی و سرامیک فول بادی اشاره کرد. در ادامه به توضیح بیش تر در مورد سرامیک می پردازیم.

سرامیک پرسلان
سرامیک پرسلان به آن دسته از سرامیک هایی گفته می شود که در دمای بسیار بالایی تهیه می شوند. پخت در دمای بالا باعث می شود این گونه سرامیک ها ظاهری شیشه ای داشته باشند. این گونه سرامیک ها نسبت به سرامیک های دیگر از ضخامت بیش تری برخوردار بوده و جذب آب بسیار پایینی دارند. ساخت این گونه سرامیک ها به دو روش لعاب دار و بدون لعاب صورت می گیرد. سرامیک پرسلانی کف نمونه ای از پرطرفدارترین انواع کفپوش سرامیک می باشد.

سرامیک گرانیتی
در ساخت سرامیک گرانیتی از خاک رس فاقد کربنات استفاده می شود. این نوع سرامیک در دسته سرامیک های بدون لعاب قرار می گیرد. در طی مراحل ساخت این گونه سرامیک ها از رنگدانه های مختلف برای ایجاد سرامیک های رنگی استفاده می شود. از آن جایی که سرامیک های گرانیتی بدون لعاب می باشند، در مرحله نهایی برای صیقلی کردن سطح آن، به وسیله دستگاه سنگ ساب سطح آن پولیش داده می شود.

سرامیک سه بعدی
طراحی سرامیک های سه بعدی به این گونه است که با استفاده از دستگاه چاپ دیجیتال، طرح دلخواه بر روی آن چاپ می شود. در ساخت بعضی از این سرامیک ها از لعاب در ساخت بعضی دیگر از یک روکش شیشه ای استفاده می شود. این کار باعث ایجاد خطای دید و جلوه بیش تری می شود.

سرامیک فول بادی
سرامیک های فول بادی در دسته سرامیک پرسلانی قرار گرفته و نسبت به آن ها از کیفیت بالاتر و استحکام بیش تری دارند. از مزایای استفاده از این سرامیک ها می توان به جذب آب پایین آن ها، ضد خش و سایش بودن و مقاومت فشاری بالا اشاره کرد.

انواع سرامیک کف
استفاده از انواع سرامیک به عنوان کفپوش می تواند نمای زیبایی در خانه ایجاد نماید. انواع سرامیک کف در طرح و رنگ های مختلف موجود می باشد. انتخاب رنگ سرامیک و طرح آن باید متناسب با سبک دکوراسیون داخلی صورت گیرد. برای مثال، سرامیک طرح چوب و سرامیک طرح سنگ نمونه ای از طرح های پرطرفدار کفپوش سرامیکی می باشد.

مزایا و معایب سرامیک
استفاده از سرامیک مانند هرگونه مصالح و متریال های دیگر مزایا و معایبی به همراه دارد. از جمله مزیت های استفاده از سرامیک می توان به مقاومت بالای آن ها در مقایسه با سایر کفپوش ها اشاره کرد. هم چنین سرامیک در برابر رطوبت تا اندازه بسیار زیادی نفوذناپذیر می باشد. از این رو استفاده از انواع کاشی و سرامیک سرویس بهدشتی به عنوان کفپوش می تواند گزینه مناسبی برای انتخاب باشد. در کنار این موارد استفاده از سرامیک می تواند معایبی نیز به همراه داشته باشد. برای مثال، سطح سرامیک سرد می باشد و از این رو می توان گفت استفاده از آن به عنوان کفپوش در مناطق سردسیر چندان مناسب نیست. هم چنین نصب آن ها تا حدی زمان بر بوده و برخی نمونه های آن از قیمت های بالایی برخوردار می باشند.

انواع کاشی و سرامیک جدید
امروزه نمونه های مختلفی از کاشی و سرامیک در بازار موجود می باشد. برای مثال سرامیک های سه بعدی را می توان جدیدترین مدل های سرامیک در نظر گرفت.

انواع چسب و کاشی سرامیک
نصب سرامیک با استفاده از انواع چسب مناسب صورت می گیرد. نمونه ای از چسب هایی که در نصب کاشی و سرامیک مورد استفاده قرار می گیرد، چسب های کاشی ملات نازک و چسب کاشی پودری و چسب کاشی خمیری می باشد. چسب کاشی اپوکسی نیز از دیگر چسب هایی است که در نصب سرامیک و کاشی مورد استفاده قرار می گیرد.

---

منبع:www.sakhtemanchi.com